
Michaił Jurjewicz
Lermontow
1970-01-01 - 1970-01-01
Sortuj według:
Lermontow Michaił Jurjewicz Demon
TAMARA
Kim jesteś? Słów się twoich lękam!
Piekło cię śle czy aniołowie?
DEMON
Jesteś piękna!
TAMARA
Zaklinam cię, kim jesteś, powiedz!
DEMON
jam ten, któregoś w upojeniu
w ciszy nocnej wysłuchała,
jam ten, kto wzrokiem swym uśmierca
nadzieje człowieczego serca
bicz, źródło ziemskich niepokoi
książę poznania i wichury
jam wróg niebiosów, zło natury
i jestem, widzisz, u nóg twoich!
do ciebie modlę się miłością
okryty gęstej mgły tumanem
z piorunującym blaskiem w oku
dumnie latałem wśród obłoków
chcąc by żywiołów wrzawa wściekła
krzyk mego serca zagłuszyła
by mnie na jedną chwilę z piekła
mojej pamięci
wybawiła
cóż ludzie? czym ich trud prawdziwy?
przyjdą na niwę, zejdą z niwy...
czeka ich sąd, sąd sprawiedliwy
czeka nadzieja i blask słońca
a mój los wiecznie rozpaczliwy
i rozpacz moja nie ma końca
Kim jesteś? Słów się twoich lękam!
Piekło cię śle czy aniołowie?
DEMON
Jesteś piękna!
TAMARA
Zaklinam cię, kim jesteś, powiedz!
DEMON
jam ten, któregoś w upojeniu
w ciszy nocnej wysłuchała,
jam ten, kto wzrokiem swym uśmierca
nadzieje człowieczego serca
bicz, źródło ziemskich niepokoi
książę poznania i wichury
jam wróg niebiosów, zło natury
i jestem, widzisz, u nóg twoich!
do ciebie modlę się miłością
okryty gęstej mgły tumanem
z piorunującym blaskiem w oku
dumnie latałem wśród obłoków
chcąc by żywiołów wrzawa wściekła
krzyk mego serca zagłuszyła
by mnie na jedną chwilę z piekła
mojej pamięci
wybawiła
cóż ludzie? czym ich trud prawdziwy?
przyjdą na niwę, zejdą z niwy...
czeka ich sąd, sąd sprawiedliwy
czeka nadzieja i blask słońca
a mój los wiecznie rozpaczliwy
i rozpacz moja nie ma końca
Lermontow Michaił Jurjewicz Elegia
Pieńcie się, pieńcie, nocne fale
Zraszajcie pianą brzegi w mgławicy i szumie.
Nad wielkim morzem stanąłem na skale,
Trwam, pogrążywszy się w zadumie,
Samotny, jakże obcy dla ludzi i świata,
Smutek swój i tęsknotę sam podźwignąć umiem.
Tuż obok mnie rybacka stoi chata,
Gościnny ogień wesoło się jarzy,
W krąg łojówki rodzina beztrosko zasiada
I słuchając, jak starzec opowiada,
Prostą wieczerzę sobie warzy.
Jakże daleko mi do ich błogości -
Wspominam przepych kłamliwej stolicy,
Minionych bezpowrotnie rój zgubnych radości.
I cóż - łza spływa po źrenicy.
Pierś moją niepokoi żałosne wspomnienie,
Stracone dawno lata powracają do mnie
I rozmarzone to jasne spojrzenie -
Duszy powtarzam wciąż: Zapomnij!
Ale ciągle je widzę - daremne pragnienie!...
Gdybym świat ujrzał tu, gdzie nie istnieje
Wśród ludzi zdrada i gorycz podłości,
Zawdzięczałbym losowi mojemu tak wiele -
Lecz dzisiaj nie wart jest mojej wdzięczności!
Nieszczęsny, komu młodości westchnienia
Na starym czole zbytnią zmarszczkę wyrzeźbiły
I odebrawszy najmilsze pragnienia,
żałosną mu jedynie skruchę zostawiły;
Któż jeszcze odczuł tak jak ja rozczarowanie,
Któż jeszcze poznał wcześnie świat i z pustką w duszy
Jak ja porzucił brzegi rodzinne i ruszył
Na dobrowolne wygnanie!
Zraszajcie pianą brzegi w mgławicy i szumie.
Nad wielkim morzem stanąłem na skale,
Trwam, pogrążywszy się w zadumie,
Samotny, jakże obcy dla ludzi i świata,
Smutek swój i tęsknotę sam podźwignąć umiem.
Tuż obok mnie rybacka stoi chata,
Gościnny ogień wesoło się jarzy,
W krąg łojówki rodzina beztrosko zasiada
I słuchając, jak starzec opowiada,
Prostą wieczerzę sobie warzy.
Jakże daleko mi do ich błogości -
Wspominam przepych kłamliwej stolicy,
Minionych bezpowrotnie rój zgubnych radości.
I cóż - łza spływa po źrenicy.
Pierś moją niepokoi żałosne wspomnienie,
Stracone dawno lata powracają do mnie
I rozmarzone to jasne spojrzenie -
Duszy powtarzam wciąż: Zapomnij!
Ale ciągle je widzę - daremne pragnienie!...
Gdybym świat ujrzał tu, gdzie nie istnieje
Wśród ludzi zdrada i gorycz podłości,
Zawdzięczałbym losowi mojemu tak wiele -
Lecz dzisiaj nie wart jest mojej wdzięczności!
Nieszczęsny, komu młodości westchnienia
Na starym czole zbytnią zmarszczkę wyrzeźbiły
I odebrawszy najmilsze pragnienia,
żałosną mu jedynie skruchę zostawiły;
Któż jeszcze odczuł tak jak ja rozczarowanie,
Któż jeszcze poznał wcześnie świat i z pustką w duszy
Jak ja porzucił brzegi rodzinne i ruszył
Na dobrowolne wygnanie!
Lermontow Michaił Jurjewicz Noc
Sam w nocnej ciszy i pomroce.
Skwiercząc dopala się knot świecy,
W zeszycie pióro me chroboce,
Profil rysuje w nim kobiecy.
Jak cień w całunie pochowany,
Minionych dawno dni wspomnienie
Palcem wskazuje dawne rany
I dawno zgasłe upojenie.
Słowa, co mogły treścią ciemną
Trwożyć mnie w tamten czas daleki,
Na nowo jarzą się przede mną,
Choć zapomniałem je na wieki.
I tam - szkieletów tłum ponury,
Tam moje dawne lata stoją,
A między nimi szkielet, który
Zawładnął kiedyś duszą moją.
Jak kochać oczu tych nie miałem?
Kobiecej wzgardy zimny sztylet
Przeszył mnie. Ale nie! Kochałem
Wszystko w te dni, cierpiałem tyle!...
Ten wzrok nie do zniesienia, wszędzie
Jak widmo wlokę go za sobą,
Wzrok, co do śmierci ścigać będzie;
Tak nie pokocham już nikogo.
O, nieraz jak zazdroszczę innym,
że w ciszy, której nic nie wzruszy,
W gronie weselą się rodzinnym
I że się śmieją z całej duszy.
Mnie ciąży własny śmiech ołowiem.
Z pustyni rodzi się serdecznej.
Cóżeś mi tutaj - dziś to powiem -
Zgotował w końcu, Boże wieczny!
Czy można było pierwszą miłość
Zalać goryczą aż do głębi?
By serce fałszem się wzburzyło,
Szyderstwem chcieć ten żar wyziębić?
Pragnąłem ogień namiętności
Na inną przelać, płonąć dla niej.
Lecz pamięć
? Pierwsze łzy młodości?
I cóż się wobec nich ostanie?!
Skwiercząc dopala się knot świecy,
W zeszycie pióro me chroboce,
Profil rysuje w nim kobiecy.
Jak cień w całunie pochowany,
Minionych dawno dni wspomnienie
Palcem wskazuje dawne rany
I dawno zgasłe upojenie.
Słowa, co mogły treścią ciemną
Trwożyć mnie w tamten czas daleki,
Na nowo jarzą się przede mną,
Choć zapomniałem je na wieki.
I tam - szkieletów tłum ponury,
Tam moje dawne lata stoją,
A między nimi szkielet, który
Zawładnął kiedyś duszą moją.
Jak kochać oczu tych nie miałem?
Kobiecej wzgardy zimny sztylet
Przeszył mnie. Ale nie! Kochałem
Wszystko w te dni, cierpiałem tyle!...
Ten wzrok nie do zniesienia, wszędzie
Jak widmo wlokę go za sobą,
Wzrok, co do śmierci ścigać będzie;
Tak nie pokocham już nikogo.
O, nieraz jak zazdroszczę innym,
że w ciszy, której nic nie wzruszy,
W gronie weselą się rodzinnym
I że się śmieją z całej duszy.
Mnie ciąży własny śmiech ołowiem.
Z pustyni rodzi się serdecznej.
Cóżeś mi tutaj - dziś to powiem -
Zgotował w końcu, Boże wieczny!
Czy można było pierwszą miłość
Zalać goryczą aż do głębi?
By serce fałszem się wzburzyło,
Szyderstwem chcieć ten żar wyziębić?
Pragnąłem ogień namiętności
Na inną przelać, płonąć dla niej.
Lecz pamięć
? Pierwsze łzy młodości?
I cóż się wobec nich ostanie?!
Lermontow Michaił Jurjewicz Ballada
Na brzegu cudowna dziewica siedziała,
Na chłopca miłego z uśmiechem spojrzała.
Wydobądź - dłoń rzecze - mój chłopcze jedyny,
Naszyjnik, dziś wpadł mi do morskiej głębiny!
Tym czynem dowiedziesz miłości swej do mnie!
W młodzianie, co kochał dziewczynę niezłomnie,
Zawrzała krew dzielna, już zmysły w nim płoną,
Bez słowa pogrążył się w otchłań spienioną.
I toczą się bryzgi perłowe s łoskotem,
I fale rwą naprzód, i pędzą z powrotem,
I znów rwą przed siebie , i bija po brzegu,
I chłopca niebawem przyniosą lubego.
O, szczęście! On żyje, uchwycił sie skały,
Ma perłę, lecz smutny jest wciąż sposępniały.
Nie ufa swym krokom, na licach kolory
I mokre na ramię spadają kędziory...
Więc powiedz, czy nie jest uczucie me szczere,
Gdym życia nie szczędził dla sznura twych pereł -
Bez słowa zdradliwej oddałem się fali,
Naszyjnik twój w grocie znalazłem z korali.
O, przyjm go! - i spojrzał oczami smutnemi
Na tę, która wszystkim dlań była na ziemi.
Jeżeli mnie kochasz, mój miły młodzianie,
Najdroższy mi koral z dna morza dostaniesz.
Młodzieniec, gdy wargi prosiły go lube,
W toń skoczył, by koral w niej znaleźć lub zgubę,
Znów toczą się bryzgi perłowe z łoskotem
I fale rwą naprzód, i pędzą z powrotem,
I znów rwą przed siebie, i biją po brzegu,
Lecz już nie przyniosą młodzieńca lubego.
Na chłopca miłego z uśmiechem spojrzała.
Wydobądź - dłoń rzecze - mój chłopcze jedyny,
Naszyjnik, dziś wpadł mi do morskiej głębiny!
Tym czynem dowiedziesz miłości swej do mnie!
W młodzianie, co kochał dziewczynę niezłomnie,
Zawrzała krew dzielna, już zmysły w nim płoną,
Bez słowa pogrążył się w otchłań spienioną.
I toczą się bryzgi perłowe s łoskotem,
I fale rwą naprzód, i pędzą z powrotem,
I znów rwą przed siebie , i bija po brzegu,
I chłopca niebawem przyniosą lubego.
O, szczęście! On żyje, uchwycił sie skały,
Ma perłę, lecz smutny jest wciąż sposępniały.
Nie ufa swym krokom, na licach kolory
I mokre na ramię spadają kędziory...
Więc powiedz, czy nie jest uczucie me szczere,
Gdym życia nie szczędził dla sznura twych pereł -
Bez słowa zdradliwej oddałem się fali,
Naszyjnik twój w grocie znalazłem z korali.
O, przyjm go! - i spojrzał oczami smutnemi
Na tę, która wszystkim dlań była na ziemi.
Jeżeli mnie kochasz, mój miły młodzianie,
Najdroższy mi koral z dna morza dostaniesz.
Młodzieniec, gdy wargi prosiły go lube,
W toń skoczył, by koral w niej znaleźć lub zgubę,
Znów toczą się bryzgi perłowe z łoskotem
I fale rwą naprzód, i pędzą z powrotem,
I znów rwą przed siebie, i biją po brzegu,
Lecz już nie przyniosą młodzieńca lubego.