Tadeusz
Różewicz
1970-01-01 -
Tadeusz Różewicz– polski poeta, dramaturg, prozaik i scenarzysta, członek Wydziału VI Twórczości Artystycznej PAU; brat Janusza i Stanisława, ojciec Jana.
Różewicz tworzył już przed wojną. Juwenilia publikował między innymi w czasopismach Pod znakiem Marii i Czerwone Tarcze. W 1944 roku wydał, wraz z bratem Januszem, Echa Leśne, a dwa lata później zbiór satyrycznej prozy i poezji pt. W łyżce wody. Jednak za jego debiut uznaje się dopiero tom Niepokój (1947). W 1991 Różewiczowi nadano tytuł Honorowego Obywatela Miasta Radomska, został laureatem Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta "za twórczość całego życia" w roku 1999. W 2000 dostał nagrodę Nike za tomik Matka odchodzi. W połowie lat 70. i na początku lat 80. Tadeusz Różewicz był poważnym kandydatem do nagrody Nobla, jednak nagrodę w tamtym czasie otrzymał Czesław Miłosz. Jeden z najczęściej tłumaczonych polskich autorów, jego książki przełożono na 49 języków.
Poezja Różewicza wyraża tragizm osamotnionej jednostki, zagubionej w powojennym świecie zdominowanym przez widmo masowej śmierci, okrucieństwa, obojętności i cywilizacyjnego uniformizmu. Jest to twórczość osoby okaleczonej i porażonej okrucieństwem wojny. Bohater jego wierszy jest osobowością zagrożoną dezintegracją i powszechnym chaosem. W wierszach Przepaść i Koncert życzeń pisze o prostych uczuciach, o podstawowych wartościach: życzliwości, dobroci, przywiązaniu do miejsca urodzenia.
Od strony formalnej poezja Różewicza jest kontynuacją tradycji awangardy. W jego dorobku przeważają wiersze wolne i wiersze zdaniowe, których budowę Tadeusz Drewnowski określa jako kubistyczną – każda strofa jest osobnym klockiem odrębnym zarówno znaczeniowo jak i kompozycyjnie.
Dramat stworzony przez Różewicza to całkowicie odrębna koncepcja teatru. Można tutaj dopatrywać się wpływów awangardy paryskiej (Samuel Beckett, Eugène Ionesco), jednak teatr ten jest autobiograficzny i posiada silne wpływy tradycji polskiej. Teatr Różewicza jest teatrem realistycznym, fragmentarycznym, poetyckim i teatrem absurdu.
Jego wizja partyzantki (Do piachu) wywołała protesty kombatantów.
- * * * [biała noc]
- * * * [Czas na mnie]
- * * * [na drodze]
- * * * [Próbowałem sobie przypomnieć]
- * * * [Wygaśnięcie Absolutu niszczy]
- Bez
- Białe groszki
- Biel
- Bursztynowy ptaszek
- Cierń
- Czarny autobus
- Dola
- Domowe ćwiczenie na temat aniołów
- Dwa wyroki
- gotyk 1954
- Gwiazda żywa
- Głosy
- Jak dobrze
- Kasztan
- Koniec
- Kopiec
- Krzyczałem w nocy
- Księżyc świeci
- Kto jest poetą
- Lament
- List do ludożerców
- Ludzie ludzie
- Martwy owoc
- Miłość 1944
- Moje usta
- Noc
- Obcy człowiek
- Obraz
- Ocalony
- Ojciec
- Opowiadanie o starych kobietach
- Pajęczyna
- Poemat otwarty
- Pomniki
- Powrót
- Pożegnanie
- Przenikanie
- Przesypywanie
- Przyszli żeby zobaczyć poetę
- Ręce w kajdanach
- Regio
- Rok 1939
- Róża
- Ściana
- Śmiech
- Szara strefa
- Termopile polskie
- To jednak co trwa ustanowione jest przez poetów
- Uczeń czarnoksiężnika
- W środku życia
- Warkoczyk
- Wiersz
- Wspomnienie snu z roku 1963
- Z życiorysu
- Zabawa w konie
- Zostawcie nas