Stolat.pl

Stanisław Staszewski– polski poeta i bard, syn Kazimierza, krajoznawcy, ojciec Kazika Staszewskiego, mąż Krystyny. Autor piosenek, m.in. Celiny i Baranka, znanych z interpretacji Kultu i Jacka Kaczmarskiego.

Stanisław Staszewski urodził się w rodzinie ze szlacheckimi korzeniami, o ustabilizowanej pozycji. Jego ojciec, Kazimierz, był kierownikiem Szkoły Powszechnej nr 5 w Pabianicach. Był też założycielem i pierwszym prezesem pabianickiego oddziału Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, obecnie noszącego jego imię. W 1934 roku rodzina przeniosła się do Warszawy, gdzie Kazimierz Staszewski również podjął pracę w szkole.

W czasie II wojny światowej Stanisław Staszewski działał w Armii Krajowej (w 1943 roku został dowódcą drużyny w stopniu kaprala). W 1942 roku był więźniem Pawiaka. W 1944 roku brał udział w powstaniu warszawskim na Pradze. Powstanie w tej części miasta zakończyło się na długo przed kapitulacją AK, więc Staszewski nie mógł liczyć na status żołnierza i groziło mu natychmiastowe rozstrzelanie. Zgłosił się wraz z grupą kolegów do Wehrmachtu, pozorując chęć zaciągnięcia się. To uratowało go przed śmiercią. Wkrótce zdezerterował, ale został złapany i odesłany do obozu koncentracyjnego w Mauthausen. W marcu 1945 ciężko zachorował i żywy znalazł się wśród zwłok przeznaczonych do spalenia (gdzie przeleżał całą noc). Uratował go kapo z Pabianic, który chciał odszukać adresata otrzymanej paczki.

Po zakończeniu wojny Staszewski rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, gdzie prezentował poglądy lewicowe – pisał: "Poglądy moje stają się bardzo lewicowe. Coraz magnetyczniej działa na mnie ryk zbuntowanych tłumów, uciśnionych mas pracujących – i władcza, potężna twarz Lenina". Po ukończeniu studiów pracował w biurze Metroprojekt w Warszawie. W latach 1960-1965 był naczelnym architektem Płocka. W tym czasie prowadzono budowę zakładów Petrochemia. O tej budowie traktuje piosenka Inżynierowie z Petrobudowy.

W 1951 poznał swoją przyszłą żonę. W tym czasie powstał warszawski klub "Piwnica" przy placu Grzybowskim, gdzie Stanisław Staszewski stał się liderem duchowym stałych bywalców. W 1961 otrzymał posadę architekta miejskiego w Płocku i osiedlił się tam, szybko znajdując się w centrum tamtejszego życia towarzyskiego. Obracał się w kręgach młodzieży skupionej wokół klubu "Marabut". W tym czasie powstały utwory Celina i Baranek.

Jego twórczość stała się "podejrzana ideologicznie", a nim samym zaczęła interesować się milicja. Rozpoczął się konflikt z władzami partyjnymi, w wyniku którego Staszewski został usunięty z partii. W 1967 wyemigrował do Paryża, gdzie pracował w charakterze kreślarza. W Paryżu powstały m.in. utwory: Bal kreślarzy i Marianna. W latach 1968–1970 pracował w Boulogne-sur-Mer.

Staszewski zdawał sobie sprawę ze swojego stanu zdrowia i wiedział, że ma chore serce[potrzebne źródło]. Według niepotwierdzonych opinii na trzy dni (według innej wersji dzień) przed swoją śmiercią napisał utwór A gdy będę umierał. Pochowany jest obecnie na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kw. 10H-6).

Teksty Staszewskiego wykonywali między innymi: Jacek Kaczmarski na płycie Bankiet (1992), zespół Kult na płytach Tata Kazika (1993) i Tata 2 (1996) oraz zespół Elektryczne Gitary. W 1997 roku, po edycji Festiwalu Piosenki Aktorskiej poświęconej twórczości Stanisława Staszewskiego, nakładem wydawnictwa S.P. Records ukazała się płyta Staszek zawierająca zachowane oryginalne wersje piosenek nagrywane w latach 1966—1973 przy okazji rozmaitych spotkań towarzyskich.

W 2010 roku nakładem wydawnictwa Kosmos Kosmos ukazała się powieść Andrzeja Bonarskiego oraz Stanisława Staszewskiego Czarna Mańka.